Физкультминутки и считалочки на татарском языке
материал по развитию речи (старшая группа) на тему
Физкультминутки и считалочки на татарском языке
Скачать:
Предварительный просмотр:
Габдрахимова Амина Хадиевна
ЯЛ МИНУТЛАРЫ ҺӘМ САНАМЫШЛАР
Оста иртән үк эшкә кереште
Эш кораллары сагынган эшне:
Сөенде ышкы: ыш- ыш- ыш-ыш!
Шатланды пычкы:тыр- рый,тыр-рый!
Очынды чүкеч: шап-шап, шап-шап!
Талпынды балта: шалт-шалт, шалт-шалт!
Бии торгач ардылар:
Як якка күз салдылар:
Битләрен дә юдылар.
Аннан ары зарядкага
Уң кул ягыңда-уң як,
Сул кул ягыңда-сул як.
Уң як, сул як, уң як, сул як,
Истә калсын ныгырак.
Чәчәкләр күп монда.
Чәчәкләр җыям,тәкыя үрәм.
Бер елмаеп көл әле,
Матур сүзләр уйладык
Ял итәргә туктадык.
Тирән итеп суладык,
Башны як-якка бордык,
Чүгәләдек һәм тордык,
Бер урында йөгердек,
Аннары соң сикердек.
Шөгыльне дәвам итик.
Бергәләшеп без басыйк
Бик зур түгәрәк ясыйк
Кояшның җылы нурыннан
Йөрәкләргә көч алыйк.
-Берәү, икәү, өчәү, дүртәү,
Бишәү,- дип санап салам.
Чөеп- чөеп җибәрәм дә
Бишне чөйдем, дүртне тоттым,
Нигә күренми берсе?
-Күрмәгәнмен җиңгә качкан,
Кара инде бу ташны.
Бергәләп басыйк әле
Менә нинди түгәрәк!
Бик кечкенә түгәрәк.
Кулны кулга тотынып
Артка таба барабыз
Менә нинди түгәрәк!
Бигерәк зур түгәрәк!
Тәмле бал эзли анда.
Йөри торгач арый ул,
Ял итэргэ уйлый ул.
Алан тулы төп тә төп,
Сикерәләр дөп тә дөп
Кинәт читкә тартыла
Йокың туйгандыр инде.
Безне куып тот инде.
Без барабыз урманга.
Хәерле юл теләп безгә
Ал, кызыл, сары, зәңгәр-
Нинди матурлар алар.
Ак каенның төпләреннән
Без гөмбәләр эзләдек.
Агач башында уйнаган
Матур чәчәкләр кочып,
Гөмбәле кәрзин тотып,
Без кайтабыз урманнан.
Бераз гына арылган.
Без инде хәзер зурлар,
Күп эшли безнең куллар,
Без керләр дә уабыз,
Гөлләргә су сибәбез.
Менә шундый уңган без,
Менә шундый булган без.
Киек казлар очалар,
Зәңгәр күлгә төшәләр,
Чирәм буйлап йөриләр.
Аннан алар торалар,
Мин бит әле бәләкәй.
Без әле бераз ардык,
Уңга- сулга борабыз,
Аннан карап торабыз.
Иң өстен сикертәбез,
Бер алга, бер артка сузып
Бигрәк матур төскәең!
Сөт салам савытыңа.
Кояш астында рәхәт.
Бар син, җил, моннан кит,
Чәчәкләргә тими үт,
Алар зур булып үссен,
Безгә шатлык китерсен.
Матур сүзләр уйладык
Ял итәргә туктадык.
Тирән итеп суладык.
Башны як-якка бордык,
Чүгәләдек һәм тордык.
Шөгыльне дәвам иттек.
Без бүген әвәлибез
Кулларыбыз бик арды.
Бераз гына ял итәбез:
Тагын бер кат җәябез дә
Кулны ипләп куябыз.
Без яздык,без яздык,
Безнең бармаклар талды.
Без хәзер ял итәбез,
Аннан язып китәбез.
Әй, балалар, карагыз!
Тышта әнә килде кыш.
Кыш килгәнне беләбез.
-Я, балалар, сөйләгез
Ничек итеп килде кыш?
-Карлар ява көн саен,
Ялангач калды каен,
Исәләр салкын җилләр
Туңа бит борын, күзләр.
Өсләрендә калын кар.
Кошлар оча җимлеккә,
Җим эзләргә кич-иртә.
Балыклар да тындылар,
Боз астына чумдылар.
Без урамга чыгабыз,
Таудан чана шуабыз.
-Әй, балалар, карагыз!
Тышта инде килде яз.
Яз килгәнне беләбез.
-Я, балалар, сөйләгез
Ничек итеп килде яз?
-Шатланышып кошлар кайта,
Тып-тып тамчылар тама,
Көн дә яңгырлар ява,
Без йөрибез урамда
Дуслар белән булганда.
Өй алдында чебиләр
Чип-чип-чип дип йөриләр
Җирдән чирәм чукыйлар
Бар белгән уеннары.
Куян килгән урманнан,
Ерак диеп тормаган.
Уйный балалар белән,
Сикергәләп тә китә,
Аннары кул чабалар.
Аю килгән урманнан,
Ерак диеп тормаган.
Уйный балалар белән,
Ә балалар кул чаба.
Төлке килгән урманнан
Ерак диеп тормаган.
Уйный балалар белән,
Койрыгын да боргалый,
Әйләнгәләп тә карый.
Бергәләп кул чабалар.
Өйгә кергән бер чыпчык,
Очып йөри чык-чырык.
-Чыпчык, чыпчык, син чыпчык!
Атлап түгел,очып чык!
Песи бара колгадан.
Песи түгел, ата каз,
Ата каздан тизрәк кач!
Син калып тор, ә бу чык.
Үлчи торгач җитмәде,
Кисә торгач бетмәде.
Кысса, безне тота алмый,
Безнең нәни дускайлар:
Песнәк, чәүкә, саескан,
Күгәрчен артка поскан.
Син- карга, син- чыпчык,
Тәрәзәдән очып чык!
Мичтә бәлеш, ал да ябыш.
Мияу, мияу мышлаган,
Мич башында кышлаган.
Бүген тычкан тотмаган,
Тотар иде йоклаган.
Мин йөримен өй саклап.
Каздай булып, кыйгаклап,
Сиңа тиям, син әбәк!
Ары алачык, бире алачык,
Кыр капкасы шыр ачык.
Син дә торма, йөгереп чык.
Мәче йөри колгадан.
Мәче түгел ата каз,
Ата казның башы таз.
Сыртыңа төшкәнче таш
Тизрәк моннан чыгып кач!
Бер, ике, өч, дүрт, биш,
Алты, җиде, сигез, тугыз, ун.
Байлар кия кызыл тун.
Кызыл тунның бәясе-
Йөз дә кырык сигез сум.
Саный китсәң- унике,
Сыңар аяк, сыңар чык,
Син калып тор, ә син чык!
Елгада бар бер басма:
Син анда ялгыш басма.
Әгәр бассаң китереп,
Кырыйга чык сикереп.
Гөрләр күгәрчендер бу.
Тау башында юргалар.
Чырык-чырык куар чыпчык
Тәрәзәдән очып чык!
Берәм, берәм, берәмләп,
Әби йөри кеше әрләп
Сулга карый ун агай,
Уңга карый ун агай;
Бар чыгып кит син, агай!
Кыш китте, яз килде,
Үрдәк белән каз килде
Тау башлары ачылды,
Ак ташлары чәчелде.
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
презинтация для воспитателей и родителей.
Дидактическая игра по УМК “Татарча сөйләшәбез” (Говорим по-татарски) по обучению детей дошкольного возраста ( 6 – 7 лет)татарскому языку.Проект «Без инде хәзер зурлар, мәктәпкә илтә юллар» «Кто ч.
Краткосрочный курс обучения татарскому языку для родителей и детей, не владеющих татарским языком.
Данная программа курса имеет практическую направленность, подразумевает гибкость и вариативность, направлена на развитие татарской речи и формирование навыков общения у детей старшего дошкольного возр.
ИНДИВИДУАЛЬНЫЙ ПЛАН ПОВЫШЕНИЯ ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО УРОВНЯ воспитателя (по обучению детей татарскому языку)первой кв. категории на межаттестационный период на 2018-2023 г. Ахметовой Гульгены Му.
Источник
Татарча санау
Татарские считалки | Татарча санау
На момент поступления в школу, ребенок должен освоить определенные умения –читать, писать и считать.
Научить ребенка правильно считать на татарском языке лучшего всего с раннего детства,начиная от 2 лет.
В этом возрасте наши малыши начинают чувствовать в себе не только силы, но и желание получать новую информацию.
В наше время достаточно много способов научить ребенка считать:
различные палочки и карточки,книги,методики,игры,
компьютерные приложения,мультики, сказки и фильмы на татарском языке.
Развитие ребенка.Знакомимся с цифрами
Тренируемся и запоминаем цифры
1 – бер;
2 – ике;
3 – өч;
4 – дүрт;
5 – биш;
6 – алты;
7 – җиде;
8 – сигез;
9 – тугыз;
10 – ун.
Учимся считать
Считаем от 1 до 5
1-Бер аю(Один медведь)
2-Ике аю(Два медведя)
3 – Өч аю(Три медведя)
4 – Дүрт аю(Четыре медведя)
5 – Биш аю(Пять медведей)
Бер, ике, өч, дүрт, биш аю,
Зур аю, матур аю.
Бер, ике, өч, дүрт, биш аю,
Зур аю, матур аю.
Санау:(1)Бер, (2)ике, (3)өч, (4)дүрт, (5)биш
Посчитайте сколько кубиков на картинке?
Считаем от 1 до 10
Посчитайте сколько кубиков у слоненка?
Санау:Бер(1), ике(2), өч(3), дүрт(4), биш(5),алты(6),җиде(7),сигез(8),тугыз(9),ун(10)
Потренируемся и посчитаем еще раз
Бер, ике, өч, дүрт, биш,
Алты, җиде, сигез, тугыз, ун.
Байлар кия кызыл тун.
Кызыл тунның бәясе –
Йөз дә кырык сигез сум.
Счет от 1 до 100
Ыргада, мыргада
Мәче йөри елгада.
Эремчек, төн чык,
Син кал, бу чык.
Елгада бар бер басма:
Син анда ялгыш басма.
Әгәр бассаң китереп,
Кырыйга чык сикереп.
Источник
Игры, считалки на татарском языке
Дети ходят по кругу взявшись заруки, проговаривая слова:
Каршында кем басып тора
Ялгышмыйча әйт әле.
Водяная стоит в центре круга с закрытыми глазами, после проговоренных
слов, водяная показывает на любого ребенка рукой и должна угадать кто это.
Дети стоят спиной друг к другу. По сигналу воспитателя вороны или ласточки дети должны догонять друг друга.
Выбирается ведущий (он встает в круг). Д ети стоят в кругу и говорят слова:
Алып килдек бүләкләр
Курчак, самолет, этләр
Нерсә кирәк, сайлап ал.
Дети стоят в кругу приговаривая слова передают Т үбәтәй
Чиккән матур түбәтәең
Менә кемдә тукталды.
На ком остановилась Т үбәтәй тот и дает команду к выполнению задания, например:
Сикер, сикер (прыгай)
Все дети выполняют команду. Игра повторяется.
Мин җиләк җыям анда
Безгә карый, кычкыра.
Әй, башмакчы, башмакчы
Үзең оста такмакчы.
Син җырлама такмагың
Бир кияргә башмагың.
Считалка Кызыл алма
1 алма, 2 алма, 3 алма, 4 алма, 5 алма, 6 алма, 7 алма, 8 алма, 9 алма – 10 кызыл алма!
Ничә булды? 10 булды
Сиңа туры килде, чык.
Номер материала: ДВ-102493
Не нашли то что искали?
Вам будут интересны эти курсы:
Оставьте свой комментарий
Подарочные сертификаты
Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако администрация сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.
Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение администрации может не совпадать с точкой зрения авторов.
Источник
Считалки
| ||
| Считалки/ лыдъяськон – от лыдъяны/лыдъяськыны «считать» – постоянно присутствующий в детской игре жанр. Именно наличие счёта является особенностью жанра и формирует его поэтику. Чаще всего применяются количественные и порядковые числительные. Употребление чисел лишь первого десятка объясняется, по-видимому, тем, что эти цифры наиболее доступны восприятию ребенка. Некоторые считалки построены по принципу искаженного счета. В некоторых искажен сам текст, в котором используется двуязычная лексика. По-видимому, из-за незнания других языков при употреблении фольклорного текста не все слова бывают понятными, и потому форма их наиболее приближается к родной речи, вводится смешанная лексика. Непонятные, но звучные слова и словосочетания привлекают детей, и они увлеченно скандируют их. Иногда на искажение идут сознательно, находя удовольствие в самом словотворчестве. Отсюда и появление заумных считалок. Главная особенность считалок – строгое соблюдение ритма. В удмуртских считалках ритмоорганизующим элементом является чередование ударных слогов. С помощью аллитераций и ассонансов достигается их интонационная особенность. Они обогащаются новым содержанием благодаря профессиональному творчеству. Их образы, ритмику и динамику активно используют в своем творчестве поэты, пишущие для детей. . Бакча бертӥ улмо (яблок, лимон) питра, 2. Буби-кони, нити-воли, 3. Вить, куать, дас куать, 4. Вить, дыр, куать, дыр, 5. Вить туш, куать туш, 6. Гурезь ултӥ улмо (моко*) питра, 7. Гондыр, гондыр городын, 9. Жингыр-бенгыр барабан, 10. Ик-кук, курег кук, 11. Икча-кукча, чаба-бильма, 12. Инӟы-бинӟы, потык-сарык, 13. Кыз йылын коӵо пуке, 15. Куар вылын нумыр кылле, 16. – Музъем вылтӥ песятай кошке, 17. Мон но, тон но, Паримон, 18. Микта-кукта, чаба-бильма, 19. Нюк улэ питран питра, 20. Нюлэскы мынэм бере, 21. Одӥг, кык, куинь, 22. – Одӥг пересь нюлэскы ветлӥз, 23. Озьы гозы, кут гозы, 24. Одӥг, кык, куинь, 25. Ог обинь, кык обинь, 26. Одӥг, кык, куинь, ньыль, 27. – Пунылэн карез тӥяськем, 28. Типи-типи-надцать, 29. Тусьты, пуньы, вӧй горшок 30. Укно ултӥ гондыр ветлэ, 31. Урам кузя яблок питра, 32. Убыр-кабыр, капка йыл, 33. Чима, чима, чимали, 34. Чима, чима, чимали, Анка-банка, ты чиганка, Аз, буки, веди, баклашка, Акыты-бакыты, тукыты-мы, Анна-кутана, тимат, Арода-варода, камтари, Алаката-балаката, Аты-баты, чукты-мы, Икилики-микилики, этилики, Икча-кукча, чалма-вулма, Икча-кукча, бильма-люмга, Икча-кукча, чаба-бульма, Икча-кукча, чаба-бильма, Ини-бини, рики-факи, Эни-бени, рики-факи, Это, пето, сюбо, За огородами катится яблоко, Пять, шесть, шестнадцать, То ли пять, то ли шесть, Пять бород, шесть бород, Под горой катится яблоко (моко*-страшила), Медведь, медведь в городе, Диго-диго, диго-диг, Жингыр-бенгыр барабан, Ик-кук (игра слов), куриные лапки, Икча-кукча, чаба-бильма, Сорока сидит на ёлке, Дважды восемь – шестнадцать. На листке лежит червяк, – Шел дед по земле, Я, и ты, и Паримон, Под гору катится колесо, Заехал в лес, Раз, два, три, – Один старик в лес сходил, Так веревка, лапотные оборы, Один овин, два овина, Раз, два, три, четыре, – У собаки сломался домик, Типи-типи-надцать, Тарелки-ложки, горшок для масла, За окном ходит медведь, По улице катится яблоко, Убыр-кабыр (игра слов), верх ворот, Чима, чима, чимали (игра слов), Чима, чима, чимали, Источник 5 считалок на татарском языкеАвтор: Калимуллина Сайда Альбертовна Организация: МБДОУ Детский сад № 117 Населенный пункт: г. Казань Цель: Познакомить детей с татарскими народными играми. Задачи: • Образовательные задачи: Познакомить детей с искусством татарского народа, разновидностями татарских игр. • Развивающие задачи: Развивать интерес к татарским национальным играм, желание использовать их в самостоятельной деятельности. • Воспитательные задачи: Воспитывать у детей любовь к обычаям и традициям своего народа. Формировать у детей нравственные качества через татарские народные игры, народный фольклор и традиции. Ход занятия Воспитатель: Придумано кем – то просто и мудро При встрече здороваться! Доброе утро! Доброе утро, солнцу и птицам! Доброе утро, приветливым лицам! И каждый становится добрым, доверчивым! Доброе утро длится до вечера! Воспитатель: Исәнмесез диеп сүз башлыймын, Танышулар шулай башлана. Исәнмесез диеп сүз башласам, Бәхетебез арта, күңел шатлана. Яшәгез сез гел муллыкта. Гел тыныч булсын галәм. Ялкынлы кайнар сәлам! Дорогие ребята, сегодня к нам пришли гости. Давайте мы поздороваемся и поприветствуем наших гостей. Воспитатель: Мы сегодня познакомимся с вами с татарскими народными играми и совершим путешествие во времена наших бабушек и дедушек, у которых было много народных праздников, гуляний, традиций и обрядов. И я хочу вас пригласить в гости. Подойдите ко мне. Воспитатель приглашает детей в “дом” (вид дома: окно, сундук, стол с национальными сладостями). Дети садится на ковер рядом с воспитателем (делают круг). Некоторое время назад наши бабушки и дедушки, когда были молодыми, собирались на посиделках «Аулак өй». Девушки вязали, вышивали красивые узоры на подушках, полотенцах, одеждах. Также здесь они пели песни и играли в народные игры. Они очень весело проводили время. Давайте мы тоже немного поиграем. Игра называется «Мой клубочек» («Йомгагым»). Вместо клубочка мы с вами возьмем мяч. Но прежде, чем играть, нам надо выбрать водящего. А вот кто станет водящим, нам поможет узнать считалка: Әке, бәке, кыек сәке. Майлы ботка, эремчек. С ин кал ып тор, ә син ч ык. Игра «Йомгагым» Син бик матур, кызылкай Тәгәрәп кулыма кер, Кулдан-кулга күчеп йөр, Воспитател ь: Ребята! А как же люди отдыхали после трудных весенних работ на полях, в огородах? Долгими вечерами после рабочего дня, когда огороды вскопаны, картошка посажена, собирался народ на посиделки. Не было раньше ни телевизоров, ни магнитофонов, поэтому люди сами придумывали игры, скороговорки и потешки. Давайте и мы с вами поиграем в игру – забаву Игра – забава «Без, без, без идек» Уенчылар түгәрәктә баш бармакларын күрсәтеп түбәндәге сүзләрне әйтәләр: Без унике кыз идек. Базга төштек май ашадык, Келәткә кердек бал капт ык, Балалар уен сүзләрен көйләп әйтәләр, аннары, берьюлы авызларын йомып, җиңелчә, күңелле көйгә төрле шаян хәрәкәтләр ясыйлар. Кем көлеп җибәрә, шул уеннан чыга һәм җәза үтәргә тиеш була (җырлый, бии һ .б .) Воспитатель: А под вечер молодежь собиралась у воды на вечерние игрища – “кичке уен”. Нарядная и веселая молодежь устраивала игры, водила хороводы, пела песни. Давайте и мы с вами спустимся к воде и весело проведем время. Переход к воде под музыку «Бормалы су» Воспитатель: На завалинках, в светелках, Воспитатель: А теперь пора и к играм перейти. Вспомним народную игру «Кошлар һәм читлек ». ( Птицы в клетке) Игра “Кошлар һәм читлек” Бу уен балаларны тәвәккәл һәм түземле булырга өйрәтә. Ә уенның кагыйдәсе болай. Уенда катнашучыларның яртысы (8—12 кеше), кулга-кул тотынышып, «читлек» хасил итәләр. Калганнары «кошлар» була. Алар төрле якта «очып йөриләр». Уенны алып баручы хәбәр биргәч, «читлек» ачыла — балалар кулларын югары күтәрәләр. «Кошлар» читлеккә кереп-чыгып йөриләр. Алып баручы яңадан хәбәр салгач, «читлек» ябыла — балалар, чүгәли төшеп, кулларын төшерәләр. Түгәрәктән чыга алмый калган «кошлар» тотылган дип исәпләнә. Алар да, кулга-кул тотынышып, «читлек» ясаучылар янына басалар. «Читлек» иркенәя. «Читлек» 3—4 кат ачылып-ябылгач, уенга йомгак ясала. Иң җитезләр билгеләнә. Соңыннан уенчылар урыннарын алмашалар. Воспитатель: Ну вот, ребята, наше занятие подошло к концу. А вы знаете, татарский народ – очень гостепреимный. Они без угощений и гостинцев никого не отпускают. И вы тоже приготовили гостинцы. Раздайте их нашим гостям. Пусть они напоминают им о сегодняшнем празднике. Дети, мы тоже хотим раздат ь вам гостинцы. Раздают аппликацию, сделанную детьми “Бабочка с татарским орнаментом” Воспитатель: Всем спасибо за внимание! Вот настал момент прощанья Источник | ||
